NEOS
Veerkracht
11
E
n ja, er werden wat open
deuren ingetrapt. Zo weten
we allemaal dat bezig blijven
essentieel is. Maar er vielen ook ver-
rassingen te noteren. We leerden
dat trainen met gewichten ervoor
zorgt dat de schade die je oploopt
door het stresshormoon cortisol
hersteld kan worden en dat ieder-
een zorg moet dragen voor zijn ‘pal-
liatief palet’. Het gesprek start ech-
ter met een zeer verontrustende
vaststelling. Als het over zelfdoding
gaat, blijken mannelijke 80-plussers
het hoogst te scoren.
Hoe komt het dat 80-plussers zo’n
kwetsbare groep zijn?
Portzky:
‘De grootste groep die
een suïcidepoging onderneemt
zijn meisjes tussen 15 en 18 maar
de effectieve plegers zijn mannelij-
ke 80-plussers. En dat aandeel ligt
waarschijnlijk nog hoger omdat des-
kundigen beweren dat veel natuur-
lijke overlijdens eigenlijk verdoken
zelfdodingen zijn die men omwille
van de leeftijd gewoon niet verder
onderzoekt. ‘Het zal wel de leeftijd
zijn’ terwijl de lege dozen slaapmedi-
catie in de vuilbak liggen. We weten
dat er tussen zelfdoding en veer-
kracht een sterke correlatie bestaat.
De beste voorspeller of iemand suï-
cide zal plegen, is natuurlijk de voor-
geschiedenis. Heeft iemand al een
poging ondernomen? Maar waar er
nog geen eerdere pogingen waren,
blijkt de score op de veerkrachtme-
ting de beste voorspeller. Het meest
kwetsbaar zijn de oudere mannen in
een koppel waarbij de vrouw eerst
komt te gaan. Die kunnen zich echt
verloren voelen, ook in het huis-
houden waar ze bijna nooit iets
deden. Zij kunnen overspoeld wor-
den door negatieve gedachten ‘wat
loop ik hier nog te doen?’. Vaak zijn
hun kinderen al gepensioneerd en
zien ze hun kleinkinderen nauwe-
lijks door hun drukke carrière. Men-
‘Ouderdom kun je zien als een zoektocht naar veerkracht, naar het
vermogen je aan te passen aan de consequenties van oud worden’
zegt prof. dr. Martijn Huisman, directeur van een wetenschappelijk
onderzoekcentrum rond ouder worden. En wie in Vlaanderen veer-
kracht zegt, zegt Michael Portzky. De neuropsycholoog ontwikkelde
dé referentieschaal om je veerkracht te meten én ontwikkelde een
actieplan om je veerkracht te versterken. Neos ging bij hem te rade.
Grete Cornelis
Neuropsycholoog Michael Portzky over ouderen en veerkracht
‘Het is niet omdat je met
pensioen bent, dat stress
je pad niet meer kruist’
© Luk Collet
Michael Portzky: Met het ouderworden,
reageert ons brein heftiger op bedreigingen
