Daguitstap naar de mijn van Waterschei en de Cosmodrome in Genk, dinsdag 28 februari 2023

Dinsdag 28 februari 2023: op deze mooie, zonnige maar koude laatste dag van februari vertrokken we in Bree met 35 enthousiaste Neos-leden naar Genk.

Onze eerste stopplaats was de André Dumontmijn van Waterschei. André Dumont, een geoloog en mijnbouwdeskundige heeft heel veel betekend voor de werkgelegenheid in Limburg. In totaal vinden we 7 mijnen in Limburg: Waterschei, Winterslag, Eisden, Zolder, Houthalen, Zwartberg en Beringen.

Enkele interessante weetjes over de mijn in Waterschei: De exploitatie in Waterschei begon in 1924. In 1949 werkten er maar liefst 6834 mijnwerkers! De maximale productie werd gehaald in 1968 met maar liefst 1.490.700 ton steenkool. En natuurlijk is de Limburgse kwaliteit top!

Tussen 1987 en 1992 werden alle Limburgse mijnen gesloten met in Waterschei (sluiting in 1987) een totale productie van 72.453.000 ton, ongelooflijk gewoon.

Ter plaatse werden we opgewacht door enkele enthousiaste oud-mijnwerkers, in werkuniform van vroeger zodat we alvast in de sfeer konden komen.

We kregen een heuse demonstratie van verschillende mechanische drilboren die nog werkten en we schrokken toch wel omdat we zo een idee kregen van de zware werkomstandigheden vroeger (oorbeschermers bestonden blijkbaar nog niet). De mijnwerkers werkten in 3 posten van 8 uur, dag en nacht, waarvan ze 6u effectief hard labeur leverden. Er werd gewerkt in een lawaaierige, donkere en zeer stoffige omgeving zonder enig daglicht. En niet te vergeten, tot een diepte van ongeveer 1000m onder de grond … petje af voor deze mannen. De gestutte mijngangen waren amper een dikke halve meter hoog, dus comfortabel was het alles behalve. Signalisatie werd gegeven met lampen, klok- of belsignalen. Ook de kanaries speelden een belangrijke rol bij het waarnemen van mijngas.

Gelukkig waakte de ‘putheks’ (zie foto) over hen, de lievelingsvrouw van elke mijnwerker.

Ook het beeld van Sinte-Barbara (zie foto), de patrones van de gevaarlijke beroepen, krijgt een mooie plaats in hun museum.

We zagen de inrichting van een doorsnee mijnwerkerswoning, nostalgie verzekerd bij het zien van de inboedel die deed denken aan de huizen van onze grootouders.

Tot slot werden we in hun cafetaria verwacht voor een broodmaaltijd met taart, allemaal supergoed verzorgd.

Bedankt aan deze vrijwilligers die zo bezield zijn en ons verrasten met een prachtige levensechte rondleiding en expositie. De kolenkachel waar we ons als kind aan verwarmden, gedenken we nu met veel respect voor onze mijnwerkers.

Na de ondergrondse rondleiding zochten we de hogere sferen op en vertrokken we naar de Cosmodrome in Kattenvennen.

We bezochten eerst de reuzentelescoop waar we de zon en de zonnevlekken konden bewonderen. De zon is momenteel erg actief en daarom kan er ook enkele dagen deze week het Noorderlicht worden bewonderd, in Genk jammer genoeg niet echt omdat er te veel lichtvervuiling is (straatlampen, industrie …). We konden zien hoe de aarde heel langzaam rond de zon cirkelt, mooi! Daarna konden we onze beentjes uitstrekken in een zeer comfortabele ligzetel voor een film over de ontdekking van de kosmos en de ruimtevaart. Met deze 360° film waanden we ons bijna ter plekke, indrukwekkend gewoon. Het was een serieuze wedijver tussen de Russen die de eerste ruimtelancering maakten en de Amerikanen die de eerste maanlanding op hun palmares konden noteren. Namen zoals Sojoez, Apollo met Neil Armstrong met de maanlanding, Mir, Vostok met Yuri Gagarin als eerste man in de ruimte klonken ons bekend in de oren. Het was een flitsende film met veel interessante informatie. We hebben in de filmzaal geen foto’s kunnen / mogen nemen.

Als toemaatje wijdde onze sympathieke jonge gids ons in in de sterrenhemel die we vandaag kunnen verwachten met de planeten Venus en Jupiter als heldere sterren aan de avondhemel. Heel knap hoe we aan het firmament de bekende sterrenbeelden zoals de Grote en de Kleine Beer maar ook de populaire sterrenbeelden Tweeling, Boogschutter … en de dierenriem (vissen, schorpioen, ram, stier …) afgebeeld zagen.

Te veel om op te noemen, te veel om te onthouden. Maar in ieder geval een prachtige ervaring. Vele oma’s en opa’s zullen zeker met hun kleinkinderen terugkomen.

In de cafetaria sloten we gezamenlijk gezellig af met een stevige pint of een wijntje en daarna weer tevreden terug naar Bree na een fijne, gezellige en leerrijke Neos-dag.

Verslag: Lisette Donders

Foto's: Gerard Brusten (zie Fotoalbum op deze website)