NEOS
Duurzaam leven
8
ven is goed niet meer goed genoeg;
als de cijfers even goed zijn als die van
het jaar ervoor, ben je niet goed bezig.
We leven in een economie waar alleen
maar ‘groei’ telt, maar niets kan blijven
groeien. De bomen groeien niet tot in
de hemel.
Hoe moeten we met die druk
omgaan?
Kijk, we gebruiken een kookboek als we
willen koken. Naar Toscane vertrekken
we niet zonder reisgids maar voor de
belangrijkste levensvragen zoals: hoe
blijf je blij en evenwichtig, wat maakt
me gelukkig, ben ik oké met mezelf,
daar zou je dan geen boeken over
moeten lezen? Laten we niet te cynisch
doen over wat we smalend zelfhulp-
boeken noemen.. Als je het woord spi-
ritualiteit uitspreekt dan gaan de wenk-
brauwen al de hoogte in maar je hoeft
geen kuur te doen in India. Kijk gewoon
eens naar binnen, ‘hoe is ‘t met mij, wat
voel ik, waar zitten er spanningen en
hoe kan ik ontspannen?’ Let eens op
je ademhaling. Enfin, duizenden jaren
weten mensen al dat je met dingen
als goed ademhalen en mediteren tot
rust kunt komen. Moet je alle stress
weghalen? Nee! Stress kan ook positief
zijn. Mensen willen drive voelen, ergens
voor gaan maar wij zijn hoogspringers
geworden. We leggen onze lat iedere
keer hoger, en een hoogspringer ein-
digt altijd door tegen de lat te gaan.
Wij zijn nooit gelukkig als we onze
grens bereiken. Alles moet geüpscaled
worden, gebenchmarked, ge-assessed,
steeds productiever en efficiënter.
Maar aan alles komt een eind.
Sporters, artiesten, mediafiguren, men-
sen die ‘het vuur in zich hebben’ die
branden voor de ogen van de media
op. Succes komt en gaat. Ik ben bij-
voorbeeld opgevoed door een gewel-
dige maar zeer veeleisende vader, type
‘Plus est en vous’. Toen ik indertijd als
journalist voor het eerst een groot
artikel van vier pagina’s + cover gepu-
bliceerd kreeg in De Standaard, felici-
teerde mijn vader me en vroeg hij ‘allez
jongen, wanneer ga je nu eens iets voor
The Guardian schrijven.’ Het is nooit
goed genoeg. Ja, ik ben een perfectio-
nist, dus voor mij is het ook niet goed
genoeg. Ik was waarschijnlijk de perfec-
te kandidaat voor een burn-out maar
misschien dankzij mijn film ben ik hem
voor geweest.
Hoe kon je ’t vermijden?
Weet je hoe ik op het idee van mijn
film kwam? Alles ging objectief goed
met me. Mijn film werd in heel veel
landen vertoond, ik ging van ‘t ene film-
festival naar ‘t ander, ik leefde in mijn
eigen droom, samen met mijn fantasti-
sche zoon en dochter en mijn heerlijke
vrouw. Maar op een nacht, we waren
in een hotelkamer in Parijs, werd ik be-
laagd door twijfels en zelfkritische vra-
gen. Je kent het wel. Het lampje gaat
uit, en je blijft maar piekeren of je wel
goed bezig bent, wat je beter en anders
had moeten doen, enzovoort. In mijn
oor was er als het ware een fluisterend
ventje dat ik van ‘t balkonmoest afgooi-
en. Ik besefte: wij zijn het zélf die ons de
depressie inlullen, die ons dromen en
geluk naar beneden halen. Het is wat
de Duitsers ‘der innere schweinhund’
noemen, die aan de basis ligt van onze
eeuwige ontevredenheid. Die innerlijke
criticus hebben we allemaal maar er
bestaan manieren om die kwelgeest te
bestrijden.
Welke?
Geloof niet alles wat je denkt. Wij zijn
niet onze gedachten. Wat we over ons-
zelf vinden is sowieso een zelf gecon-
strueerd verhaal. Wij hebben 50.000
à 70.000 gedachten per dag. De helft
daarvan is negatief. Zo kun je jezelf de
ene dag succesvol vinden, en de vol-
gende dag denken dat je klein en onbe-
duidend bent. Maar als je er een beetje
op gaat letten dan kun je je gedachten
en emoties voor een groot stuk in de
hand houden en sturen. Heel vaak ben
je jezelf aan het verwijten en op jezelf
aan het schelden. ‘hoe idioot kun je nu
zijn, stom kalf, leer je nu nooit bij?’ Ik
ben mij daar nu bijvoorbeeld ook van
bewust en probeer dat niet meer te
doen. Het is zeer simpel, we moeten
gewoon wat minder streng zijn en wat
milder zijn met onszelf en met elkaar.
We kopen mooie kleren, gaan naar de
kapper, sommigen toch (lacht), naar de
tandarts, zetten onze wagen in orde,
maar naar een psycholoog of psychia-
ter gaan…ho maar, dat is voor velen een
brug te ver. Terwijl het gewoon zelfzorg
is. Zelf-onderhoud en ingrijpen voor
het te laat is.
Wat doet het ouder worden met je?
Ik ben de 50 voorbij nu, en ben een
hoop gelukkiger geworden. De graad
van geluksgevoel is niet het hoogst als
je jong bent. De social media maken
mensen heel onzeker. Ik zie dat zesti-
gers veel milder zijn met zichzelf. De
druk, de bewijsdrang en de ratrace is
eraf. Grootouders zijn gelukkiger dan
hun kleinkinderen. Bij jongeren heeft
1 op 3 zelfmoordgedachten. Op mijn
Tips van Nic Balthazar
voor een ‘goed leven’
• Te voet of te fiets is bijna altijd
leuker dan met de auto
• Vraag eens aan jezelf: ‘Hoe is het
met u?’
• Geloof niet alles wat je denkt.
Laat je gedachten niet met jou
op de loop gaan
• Je auto vraagt misschien onder-
houd. Je lichaam en geest ook
• Probeer een goede vriend te zijn
van jezelf, en waarom ook niet
van anderen?
• Angst is de grote pretbederver
• De natuur is en doet alles
• Stop met de race, en begin met
je leven
• Minder is vaak meer. Laat je niet
opjagen noch opnaaien.
• Probeer het, al was het voor de
sport; leef in het nu
