zwichten, op de tanden bijten en vol-
harden. Aan die ingesteldheid dankt
de jongen tien jaar later zijn leven én
zijn vrouw.
Mobilisatie
Waar de harde lessen van het college
stoppen, neemt de militaire school
in Menen het over. Nog voor zijn
opleiding is afgerond, valt Duitsland
op 4 augustus 1914 België binnen in
Gemmenich. De Eerste Wereldoorlog
is een feit en Emiel wordt samen met
14.000 andere beroepsmilitairen naar
het front gestuurd alwaar hij zorgt
voor de bevoorrading van zijn com-
pagnie. Terwijl de Belgische legertop
nog ruziemaakt over de verdediging
van Luik, naderen 34.000
Duitsers onder leiding
van generaal Von Emmich
de forten. Het moreel van
de Belgische troepen is
nog meer dan goed maar
wordt de kop ingeslagen
door een zeppelin en
het legendarische kanon
Dikke Bertha. Daar kun-
nen sabels, verouderde
kanonnen en antieke
geweren niets tegen
beginnen. Het laatste
fort van Luik geeft zich
na een verbeten strijd
van elf dagen over op 16
augustus 1914. Emiel is
intussen onderweg naar
Antwerpen vanwaar hij
zijn beminde ouders en
zuster aanvankelijk goed
op de hoogte houdt van
zijn doen en laten voor
volk en vaderland.
Ook over het Kanaal
komt de oorlogsmachine
op gang. Lord Kitchener,
Brits minister van Oorlog,
roept zijn landgenoten op
om zich als vrijwilliger te
melden. Overal hangen
affiches van de besnorde
graaf met de priemende
vinger: ‘Your country
needs you! God save the King.’
Ook de knappe zeventienjarige
Winifred Gladys Crawford kan er niet
naast kijken. Als oudste van de acht
kinderen van rentmeester Albert
Crawford en zijn echtgenote Har-
riet Taylor heeft ze een aangeboren
verantwoordelijkheidsgevoel. Ze voelt
zich aangesproken en meldt zich
als vrijwilligster in het plaatselijke
ziekenhuis van het Rode Kruis. Wini
is lief en zorgzaam maar beschikt
tegelijkertijd over een gezonde dosis
lef. Een portie avontuur schrikt haar
niet af.
Doe alsof je dood bent
Emiel stapt intussen dapper verder,
nog altijd in de overtuiging dat de
overwinning binnen handbereik is.
De Jagers te voet doen hun naam
alle eer aan en stappen te voet naar
de IJzer. De slopende tocht put de
manschappen uit en ze komen met
bloedende voeten op 12 oktober aan
in Diksmuide. Het is een opluch-
ting om eindelijk in de Westhoek te
arriveren, maar ze beseffen niet in
welke hel ze daar een paar dagen
later belanden. Een hel die vier jaar
zal duren. Emiel is erbij als op
18 oktober 1914 de Slag aan de IJzer
begint. Maar op 26 oktober 1914
eindigt de oorlog voor hem abrupt.
Tijdens een patrouille wordt hij door
een granaat de lucht in geslingerd
en krijgt hij, net als zijn kompaan,
een forse lading schrapnel in zijn lijf.
Terug bij bewustzijn kruipen de twee
zwaargewond op handen en voeten
naar de dichtstbijzijnde
schuur van waar ze de
vijand horen naderen.
‘Doe alsof je dood bent’,
gebiedt Emiel, maar
hoewel ze muisstil
blijven liggen, hebben de
Duitsers zo hun twijfels.
Ze ploffen hun bajonet in
de lichamen. De vriend
van Emiel bezwijkt al
gauw aan een steek in de
maag. Emiel heeft meer
geluk, hij wordt in zijn
dij getroffen. Bloedend
als een rund belandt hij
in de lorrie die lijken
en gewonden ophaalt.
Daarna gaat voor lange
tijd het licht uit.
Vanuit Calais wordt
Emiel per boot naar een
Brits ziekenhuis gevoerd,
het Red Cross Hospital
in Wantage, waar men
ervan uit gaat dat de
beroepsmilitair overleden
is en hij opgebaard wordt
in het dodenhuisje.
Dankzij de alerte Wini
Crawford kan Emiel zijn
verhaal nog navertel-
len. De verpleegster ziet
‘iets’ bewegen onder het
zeil waarmee de lijken
bedekt worden en ziet dat ‘de dode’
met één vinger beweegt.
CLOSE-UP
17
Neos Magazine 038.indd 17
1/12/14 23:06
