NEOS
Actueel
31
gewone het erfrecht maar je kan ze
nu dus via testament wel onterven.
Deze verandering is vooral interes-
sant als je feitelijk samenwonend
bent en geen kinderen hebt. Je kunt
je volledig vermogen aan je part-
ner of een derde nalaten. Indien je
(groot)ouders behoeftig zijn, zullen
ze wel aanspraak kunnen maken op
een onderhoudsuitkering uit je na-
latenschap.
Waardering
van schenking
Een schenking als voorschot op
de erfenis moet afgetrokken wor-
den van het erfdeel. Soms dateert
zo’n schenking uit het verleden en
moet de waarde opnieuw bepaald
worden. De hervorming bepaalt dat
alle schenkingen, roerend en on-
roerend, gewaardeerd worden op
het moment van schenking (met
een indexering tussen het moment
van schenken en het moment van
overlijden). Dat betekent dat gelijke
schenkingen niet altijd gelijk blijven.
Stel dat je drie kinderen hebt en die
elk op hun 25ste verjaardag 25.000
euro geschonken hebt. In jouw
ogen werden ze gelijk behandeld.
Volgens het nieuwe erfrecht is dat
niet zo omdat je schenkingen ge-
indexeerd worden tot je overlijden.
De waardestijging van de oudere
schenkingen wegen dan zwaarder
door. Je kan dit vermijden door een
verklaring af te leggen bij je notaris
dat je voor het oude regime kiest
(waardering van de schenking van
roerende goederen op het moment
van de schenking). Die ‘verklaring
van behoud’ moet ten laatste op
1september 2019 zijn afgelegd.
Zie tabel ‘Waardering van de schen-
kingen’.
Erfovereenkomsten
Een belangrijke nieuwigheid is de
mogelijkheid om een erfovereen-
komst op te maken. Binnen de fami-
lie kan je dan afspraken maken over
je nalatenschap terwijl je nog leeft.
Families krijgen de kans erfeniszaken
onderling en op voorhand te rege-
len. Dat gebeurt soms om een ge-
neratie over te slaan of om aan een
zorgenkind een bijkomend deel toe
te wijzen. De erfovereenkomsten
moeten verplicht voor een notaris
worden opgemaakt.
De familiale
erfovereenkomst
Bij de familiale erfovereenkomst
kunnen ouders samen met hun kin-
deren de schenkingen en voordelen
die zij aan hun kinderen en eventu-
eel stief- of kleinkinderen gaven of
zullen geven, vergelijken. Zo kunnen
ze oordelen of elk kind op even-
wichtige wijze behandeld werd. De
ondertekening van de erfovereen-
komst zorgt er dan voor dat met
een ‘schone lei’ gestart kan worden
en dat men in het kader van de na-
latenschap niet meer op de schen-
kingen moet terugkomen. Dat kan
bijvoorbeeld nuttig zijn wanneer
ouders voor één kind dure studies
in het buitenland betaalden en het
andere kind een gelijkaardig bedrag
geschonken kreeg.
Ook bij schenkingen van het fa-
miliebedrijf kan zo’n erfgoedover-
eenkomst een nuttig instrument
blijken.
De punctuele
erfovereenkomst
Maar wat als het onmogelijk is om de
hele familie rond de tafel te krijgen
omdat niet iedereen bereid is om
een akkoord te sluiten? In dat geval
is er een punctuele erfovereen-
komst mogelijk. Ieder kind zal ermee
kunnen instemmen dat zijn reserve
‘aangetast’ wordt door een schen-
king aan een ander kind. Een voor-
beeld: ouders willen meer middelen
geven aan een zorgbehoevend kind
via een schenking bij leven. In een
punctuele overeenkomst kunnen de
andere kinderen op voorhand afzien
van hun reserve op de goederen die
aan het zorgbehoevende of gehan-
dicapte kind werden geschonken.
Dit soort punctuele overeenkom-
sten is ook interessant voor nieuw
samengestelde gezinnen. De kinde-
ren kunnen op voorhand instem-
men dat hun ouder een deel aan zijn
stiefkinderen toekent via schenking,
ook al heeft dit impact op hun (toe-
komstige) reserve.
Testament of niet?
Als je geen testament hebt opge-
maakt, hoef je niets te doen. Heb
je wel een testament, dan zul je dit
moeten aanpassen aan de nieuwe
regels.
Denk vroeger aan later
Het blijft een gulden regel.
Laat je daarbij zeker adviseren
door deskundigen.
Meer info
vind je op
Waardering van schenkingen
VOOR DE HERVORMING
NA DE HERVORMING
Waardering Inbreng Waardering
inbreng
Roerende
goederen
(vb geld)
Op dag
schenking
In waarde
Op dag
schenking met
indexering tot
dag overlijden
In waarde
Onroerende
goederen
(vb woning)
Op dag
verdeling
erfenis
In natura
Op dag
schenking met
indexering tot
dag overlijden
In waarde
